Pytania i odpowiedzi

Pytania i odpowiedzi

ZAĆMA

Prawie wszyscy pacjenci kwalifikują się do tego typu operacji.

Zabieg – operacja zaćmy najczęściej wykonuje się w znieczuleniu miejscowym kroplowym. Podczas całego zabiegu dodatkowo obecny jest lekarz anestezjolog który czuwa nad ogólnym stanem pacjenta.

Operacja zaćmy trwa około 20 min. Chirurg usuwa prze dwa małe cięcia, przy pomocy ultradźwięków zmętniałą soczewkę. Na jej miejsce wszczepia nową, sztuczną soczewkę.
Cały zabieg wykonywany jest pod mikroskopem a pacjent podczas całego zabiegu jest w pełnym kontakcie z chirurgiem okulistą.

Kwalifikacja do zabiegu usunięcia zaćmy odbywa się w gabinecie lekarskim.
Podczas wizyty wykonuje się badanie w lampie szczelinowej, pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego a także biometrię oka czyli obliczenie mocy sztucznej soczewki która zostanie wszczepiona podczas zabiegu.
Do zabiegu potrzebne są tylko podstawowe badania krwi i EKG.

Po zabiegu pielęgniarka pokaże Ci jak podawać krople do oczu. Dobrze jest aby na początku ktoś pomógł Ci w podawaniu kropli. Krople do oczu są niezbędne w leczeniu pooperacyjnym. Aby zapobiec zakażeniu i zmniejszyć stan zapalny po zabiegu dlatego należy stosować je regularnie. Krople używa się przez około 4 tygodnie po zabiegu.

Większość operacji na zaćmę jest wykonywanych na zasadzie „chirurgii jednego dnia”.
Oznacza to, że po wykonaniu operacji zaćmy po 2 -3 godzinach pacjent bezpiecznie może pójść do domu.

Należy unikać nadmiernego wysiłku, dźwigania i gwałtownego schylania.

Należy unikać pocierania i naciskania oczu.

Zabieg usunięcia zaćmy trwa ok 10-20 min.

Podczas zabiegu usunięcia zaćmy do oka operowanego zakłada jest specjalna rozwórkę, która pomaga w utrzymaniu otwartego oka.

W czasie operacji zaćmy stosuje się znieczulenie miejscowe w postaci kropli. Sporadycznie w wyjątkowych sytuacjach stosuje się znieczulenie ogólne.

Nie. Operacja zaćmy polega na usunięciu zmętniałej soczewki i wszczepieniu nowej, sztucznej, która nie ulega zmętnieniu tak jak naturalna soczewka. Po operacji zaćmy może dojść do zmętnienia torebki tylnej na której umieszczona jest sztuczna soczewka co niektórzy nazywają „zaćmą wtórą”. W takiej sytuacji wykonuje się otwór w torbie tylnej za pomocą lasera.

Przed operacją zaćmy pacjent przechodzi kwalifikację do zabiegu podczas, której przeprowadza się pełne badanie okulistyczne oraz wykonuje się liczne pomiary m.in. długości gałki ocznej. Na podstawie wyników przy użyciu odpowiednich formuł matematycznych wylicza się odpowiednią moc soczewki. Dlatego trzeba pamiętać, że badanie kwalifikacyjne ma duży wpływ na końcowy efekt operacji.

W ramach NFZ istniej możliwość wszczepienia tylko soczewek jednoogniskowych, dzięki którym możemy uzyskać dobre widzenie do dali lub do blizy. Po operacji zaćmy refundowanej konieczna będzie korekcja okularowa, najczęściej do czytania. W ramach zbiegów nierefundowanych przez NFZ pacjent ma możliwość wyboru soczewki bardziej zaawansowanej technologicznie tzw. premium. Aktualnie dostępnych jest kilkanaście rodzajów soczewek typu premium dzięki którym możemy całkowicie pozbyć się konieczności noszenia okularów.

W przypadków pacjentów spełniających odpowiednie kryteria wyznaczone przez NFZ istnieje możliwość wszczepienia soczewki torycznej, która koryguje astygmatyzm.

Tak, okres rekonwalescencji obejmuje od 2-4tygodni. W tym czasie zalecamy unikanie intensywnego wysiłku fizycznego, dźwigania i nadmiernego schlania się. Po operacji przewidziane są 2 wizyty kontrolne.

Tak po zabiegu pacjent powinien stosować krople. Po operacji przewidziane są 2 wizyty kontrolne.

Nie ma takiej możliwości.

Nie, obecnie operacje wykonuje się w trybie jednodniowym. Po ok.1 do 2 godzin od zabiegu pacjent może iść do domu.

Najgorszym powikłaniem po operacji zaćmy zdarzającym się bardzo rzadko jest zapalenie wnętrza gałki ocznej. Poza tym może wystąpić zmętnienie torebki tylnej, torbielowaty obrzęk plamki, dysfotopsje, dekompensacja rogówki, odwarstwienie siatkówki.

Przez kilka tygodni od zabiegu nie zalecamy stosowania makijażu okolicy oczu ze względu m.in. na ryzyko podrażnienie oka przez kosmetyki.

Zaćmę możemy podzielić na nabytą i wrodzoną – jest to podstawowy podział.
Kolejno zaćmę dzielimy na:
– zaćmę korową,
– zaćmę jądrową,
– zaćmę podtorebkową tylną,
– zaćmę podtorebkową przednią.

Zaćma wrodzona może objawiać się jako tzw. „białe źrenice”,które występują najczęściej przy dojrzałych zaćmach.
Innymi objawami zaćmy wrodzonej mogą być:
– częste przecierania oczu,
– brak zainteresowania pokazywanym dziecku przedmiotem,
– uciskanie przez dziecko oczu piąstkami lub kciukiem tzw. odruch palcowo-oczny.
W przypadku znacznego upośledzenia wzroku może wystąpić oczopląs i zez.

Główną przyczyną powstania zaćmy nabytej są fizjologiczne procesy starzenia organizmu. Wpływ mają także choroby układowe w tym cukrzyca oraz przyjmowane leki tj. glikokortykosteroidy. Poza tym zaćma może powstać wtórnie do urazu oka, zapalenia przedniego odcinka błony naczyniowej oraz po witerkomii.

Podstawowym badaniem na podstawie, którego lekarz może rozpoznać zaćmę jest badanie w lampie szczelinowej, w którym okulista ogląda przedni odcinek oka, w tym soczewkę i określa stopień jej zmętnienia. Oczywiście do pełnej diagnozy i kwalifikacji do operacji zaćmy wykonuje się szereg badań w tym ostrości wzroku, pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, badanie dna oka i biometrie niezbędną do wyliczenia mocy soczewki, która będzie wszczepiona do oka podczas operacji .

Po operacji zaćmy pacjent otrzymuje receptę na krople wraz z dawkowaniem, którego powinien przestrzegać . Ponadto zaleca się oszczędzający tryb życia, unikanie nadmiernego wysiłku fizycznego, unikanie pocierania oczu i nadmiernego schylania. W początkowym okresie po zabiegu zaleca się unikanie makijażu okolicy oka. Jest to bardzo ważne aby stosować się do zaleceń lekarskich ,gdyż pomoże to uniknąć powikłań.

Jedynym skutecznym leczeniem zaćmy jest operacja usunięcia zaćmy. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu kroplowym. W czasie zabiegu zmętniała soczewka pacjenta jest usuwana i na jej miejsce wszczepia się nową, sztuczną soczewkę.

Zaćma korowa obejmuje obwód soczewki, zaczyna się jako białawe zmętnienia przypominające szprychy lub promienie . Pacjentom z zaćmą korową najczęściej przeszkadzają olśnienia powstałe wskutek rozproszenia światła. W momencie gdy zaćma korowa jest bardziej zaawansowana i zajmuje centrum soczewki widzenie ulega wyraźnemu osłabieniu.

Zaćma jądrowa rozpoczyna się zmętnieniem w centrum soczewki. Pacjenci z tym typem zaćmy często zwracają uwagę na poprawę widzenia z bliska co wynika ze zwiększonego załamywania promieni świetlnych przez zmienione jądro soczewki. W konsekwencji niektórzy pacjenci zaczynają czytać bez okularów. Gdy choroba postępuje widzenie staje się rozmazane, widzenie barw się pogarsza. Przy postępującym zmętnieniu jądrowym może dojść do powstania tzw. zaćmy brunatnej.

Zaćma podtorebkowa tylna powstaje w tylnej części soczewki tuż przed torebką tylna. U pacjentów z tym typem zaćmy bardzo szybko dochodzi do pogorszenia widzenia z powodu jej lokalizacji w osi widzenia. Obraz staje się zamglony i niewyraźny. Pacjenci z zaćmą podtorebkową tylną zwykle mają bardzo utrudnione widzenie „bliży”, ale także patrzenie w dal w słoneczny dzień lub w jasnym oświetleniu bywa dla nich trudne.

Z medycznego punktu widzenia, profilaktyka zaćmy właściwie nie istnieje. Zaćma głównie spowodowana jest starzeniem się organizmu i prędzej czy później dotknie większość osób w podeszłym wieku. Istnieją jednak czynniki ryzyka, które mogą przyspieszyć pojawianie się zaćmy jak i innych chorób oczy.
Przede wszystkim należy:
– chronić oczy przed promieniowaniem UV, nosząc dobrej jakości okulary przeciwsłoneczne,
– używać okularów ochronnych przy pracach budowlanych, cięciu, szlifowaniu chroniąc tym samym oczy przed ewentualnymi urazami mechanicznymi,
– regularnie kontrolować poziom glikemii,
– unikać palenia papierosów,
– dbać o zbilansowana dietę,
– pamiętać o regularnym badaniu oczu u okulisty.

  • Jakieprzyczynyzaćmyuosóbwmłodymwieku?

    Zaćma w młodym wieku może być spowodowana:
    – urazem,
    – przewlekłym zapaleniem błony naczyniowej,
    – po witrektomii np. z powodu odwarstwienia siatkówki,
    – po lekach np. glikokortykosteroidach, amiodaron,
    – cukrzyca,
    – ekspozycja na promieniowanie,
    – zespoły metaboliczne,
    – nowotwory wewnątrz gałki ocznej,
    – palenie papierosów.

Nie należy zbyt długo zwlekać z operacją zaćmy ani czekać do momentu kiedy będzie dojrzała gdyż to zwiększa ryzyko powikłań i przedłuża czas operacji. Odpowiednio wczesne usunięcie zaćmy jest prostsze i mniej inwazyjne dla oka chorego, co skraca czas rekonwalescencji oraz powrót do aktywnego życia. Najbardziej narażone na ryzyko powikłań są pacjenci , którzy nie usunęli zaćmy w odpowiednim czasie tylko przenosiły ją do momentu bardzo słabego widzenia.

Kontrolne badanie u okulisty powinno przeprowadzać się raz roku. Oczywiście przypadkach pogorszenia widzenia lub innych towarzyszących zaburzeń narządu wzroku powinno się kontrole wykonywać częściej.

specjalistycelemzmianydawkowania?

Przed operacją zaćmy należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, w szczególności lekach przeciwkrzepliwych. Przed operacją zaćmy przyjmowania takich leków powinno być skonsultowane z lekarzem, który będzie operował ora lekarzem prowadzącym np. lekarzem rodzinnym celem ew. zmiany leku lub ich dawkowania.

Tak, po operacji pacjent może wrócić do pracy. Sztuczna soczewka wszczepiona do oka nie ulega zmętnieniu jak soczewka własna.

To zależy od stopnia w jakim zaćma zmniejsza ostrość wzroku i upośledza widzenie co może ocenić okulista.

Oko po operacji zaćmy goi się ok. 2 miesięcy. Najważniejszym okresem są pierwsze tygodnie od operacji, kiedy ryzyko wystąpienia ew. powikłań jest największe.

Operacja zaćmy jest najczęściej wykonywaną operacją w okulistyce i jest stosunkową bezpieczna.

Szacuje się, że 1-2% wszystkich zabiegów usunięcia zaćmy na świecie kończy się wystąpieniem powikłań.
Jednym z poważniejszych powikłań operacyjnego leczenia zaćmy jest krwotok do wnętrza oka oraz zapalenie wnętrza gałki ocznej, które występują bardzo rzadko. Inne możliwe powikłania to pęknięcie torby tylnej, obrzęki centralnej części siatkówki, wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego, odwarstwienie siatkówki, przemieszczanie się soczewki wewnątrzgałkowej .

WITREKTOMIA

Podczas zabiegu witrektomii podawane są leki znieczulające miejscowo w kroplach oraz znieczulenie przewodowe w postaci zastrzyku w okolicę oka, pacjent otrzymuje również leki dożylne podawane pod kontrola lekarza anestezjologa. W niektórych przypadkach wykonuje się znieczulenie ogólne.

Podczas zabiegu witrektomii usuwa się ciało szkliste i podaje się gaz, aby odpowiednio wypełnić gałkę oczną. Podany gaz jest widoczny w oku jako duże zamglenie lub obraz częściowo przesłonięty przez mgłę. Takie objawy utrzymują się do czasu wchłonięcia gazu- trwa to od kilku dni do kilku tygodni. Często pacjenci podają że widzą „przez wodę”.

Po witrektomii można lecieć samolotem dopiero po całkowitym wchłonięciu gazu.

Przede wszystkim należy się ścisłe stosować do zleceń wydanych przez lekarza operującego. Bezwzględnie należy przestrzegać higieny oraz stosować przepisane krople. Przez ok. 1 miesiąc należy unikać dużych wysiłków fizycznych. Konieczne jest czasami odpowiednie ułożenie głowy.

Przez kilka tygodni od zabiegu nie zalecamy stosowania makijażu okolicy oczu ze względu. na ryzyko podrażnienie oka przez kosmetyki.

Na wizycie kwalifikacyjnej pacjent powinien poinformować lekarza o wszystkich lekach jakie przyjmuje. Jeśli pacjent przyjmuje doustne leki wpływające na krzepliwość krwi powinien je odstawić na 7 dni przed zbiegiem pod kontrolą lekarza internisty lub kardiologa i przejść na leki podawane podskórnie. Przed witrektomią pacjent powinien pozostać na czczo, przyjąć jedynie swoje leki zalecone lub zmodyfikowane przez swojego lekarza.

Możliwymi powikłaniami mogą być: wylew podspojówkowy, łzawienie, zespół suchego oka,  wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego,  wylew krwi do wnętrza oka, zaćma (jeżeli soczewka nie była usunięta wcześniej) , odwarstwienie siatkówki, zapalenie wnętrza gałki ocznej.

AMD

AMD z języka angielskiego Aged Related Macular Degenaeratinon, czyli zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem.  Jest chorobą siatkówki obejmującą plamkę, czyli miejsce odpowiedzialne za widzenie centralne.

Zazwyczaj AMD objawia się pogorszeniem ostrości widzenia i metamorfopsjami, czyli wykrzywianiem obrazu szczególnie linii prostych, które nagle zaczynają falować. Poza tym postępujące problemy z czytaniem, pogorszenie widzenia w nocy , ciemna plama widziana w centralnym polu widzenia.

Podstawowym narzędziem pozwalającym zdiagnozować lekarzowi  AMD jest wywiad i pełne badanie okulistyczne wraz z badaniem OCT. Często niezbędne jest także wykonanie angiografii fluoresceinowej lub angio-OCT.

Wyróżniamy 2 typy zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem:

  1. Typ suchy
  2. Typ wysiękowy

U pacjentów częściej obserwuje się występowanie AMD typu suchego.  Zwyrodnienie plamki typu suchego wymaga regularnych kontroli z badaniem OCT. Zalecana jest również suplementacja preparatami zawierającymi luteinę oraz kwasy omega 3. W domu pacjenci powinni wykonywać regularną samokontrolę za pomocą testu Amslera.

U pacjentów częściej obserwuje się występowanie AMD typu suchego.  Zwyrodnienie plamki typu suchego wymaga regularnych kontroli z badaniem OCT. Zalecana jest również suplementacja preparatami zawierającymi luteinę oraz kwasy omega 3. W domu pacjenci powinni wykonywać regularną samokontrolę za pomocą testu Amslera.

Jedynym aktualnie dostępnym leczeniem zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem postaci wysiękowej są iniekcje doszklistkowe preparatami antyVEGF.

Preparaty antyVEGF mają za zadanie hamować czynnik wzrostu śródbłonka naczyń, który bierze udział w powstawaniu nowych, patologicznych naczyń. W AMD wysiękowym dochodzi to tworzenia naczyń, które mają  nieprawidłową budowę przez co  dochodzi do przecieku i gromadzenia się płynu podsiatkówkowego, który jest niepożądany.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.

Pacjent znajduje się w pozycji leżącej, oko znieczulane jest kroplami (tymi samymi, które stosuje się do operacji zaćmy), następnie lekarz dezynfekuje skórę powiek i okolicy oka oraz worek spojówkowy. Dalej zakładana jest rozwórka uniemożliwiająca zamkniecie oka i podawany jest zastrzyk. Zabieg jest całkowicie bezbolesny. Wymaga współpracy pacjenta.

Niestety nie każdy pacjent kwalifikuje się do Programu Lekowego. Głównymi kryteriami są: ostrość wzroku nie gorsza niż 0,2 oraz aktywność choroby potwierdzona w badaniu angiografii fluoresceinowej lub angio-OCT.

Iniekcja doszklistkowa jest bezbolesnym zabiegiem wykonywanym w znieczuleniu miejscowym za pomocą kropli.

Nie, ale nieleczone może prowadzić do utraty widzenia centralnego, które jest niezbędne do wykonywania podstawowych czynności takich jak czytanie, pisanie czy jazda samochodem. Pacjenci z AMD widzą strzępki obrazu obwodem siatkówki.

Czynniki ryzyka rozwoju AMD to m.in. wiek, palenie papierosów, promieniowanie UV, czynniki genetyczne, nieprawidłowe odżywianie(niedobór w diecie wit. E i C, luteiny, mikroelementów, nienasyconych kwasów tłuszczowych).

BŁONA NASIATKÓWKOWA

Błona nasiatkówkowa jest patologiczna zmiana powstająca na styku siatkówki i ciała szklistego.

– retinopatia cukrzycowa,
– choroby zakrzepowo-zatorowe naczyń siatkówki,
– zapalenie błony naczyniowej,
– uraz,
– używki,
– operacje oka,
– odwarstwienie siatkówki,
– zwyrodnienie barwnikowe siatkówki.

 

Pamiętać należy jednak że większość błon nasiatkówkowych powstaje samoistnie bez uchwytnej przyczyny.

Lekarz stawia rozpoznanie na podstawie wywiadu, pełnego badania okulistycznego i badania OCT.

Podstawowym sposobem leczenia jest leczenie chirurgicznie. W przypadkach zaawansowanych błon upośledzających w znacznym stopniu widzenie wykonuje się witrektomię polegającą na usunięciu ciała szklistego a następnie usunięciu błony nasiatkówkowej wraz z warstwą błony granicznej zewnętrznej siatkówki. Na koniec zbiegu gałkę oczną najczęściej  wypełnia się gazem.

OTWÓR W PLAMCE

Czynniki ryzyka obejmują m.in.: wiek, częściowe odłączenie ciała szklistego, wysoka krótkowzroczność, uraz tępy oka..

Nie, wskazaniami do leczenia chirurgicznego są otwory w stadium 2 lub wyższym. Otwory w stadium 1 zwykle zamykają się samoistnie, wymagają regularnych kontroli okulistycznych.

JASKRA

Tak często pacjenci nie odczuwają dolegliwości związanych  ze zrostem ciśnienia wewnątrzgałkowego i dowiadują się o problemie niejako przy okazji wizyty u okulisty. Pacjent przez kilka lub nawet kilkanaście lat może nie odczuwać pogorszenia ostrości wzroku ani problemów z czytaniem. W jaskrze dochodzi do powolnego zawężania pola widzenia w przeciwieństwie do AMD, gdzie w pierwszej kolejności dochodzi do uszkodzenia centralnego pola widzenia.

Tak, jaskra może wystąpić u pacjenta w każdym wieku. Najczęściej jednak są to pacjenci starsi.

Absolutnie nie. Pacjenci z rozpoznana jaskrą powinni stosować się do zaleceń lekarza prowadzącego i bezwzględnie używać kropli przez niego zapisanych. Jaskra jest chorobą, która często bezboleśnie zbiera wzrok pacjentom uszkadzając nieodwracalnie nerw wzrokowy.

Jaskra jest chorobą o wieloczynnikowej etiologii, w której oczywiście też bierze udział czynnik genetyczny. Nie można jednak uznać, że wszystkie osoby w rodzinie obciążonej jaskrą będą ją miały ani też że w rodzinie w której nikt do tej pory nie chorował na jaskrę nikt na nią nie zachoruje.

Nie. Wybór metody leczenia jest zależny od wielu czynników. Decyzję o wprowadzeniu danego leczenia lekarz powinien szczegółowo omówić z pacjentem, gdyż zazwyczaj jest to leczenie długoterminowe gdzie bardzo wiele zależy od pacjenta i jego systematyczności w stosowaniu się do zaleceń.

Nie, ciśnienie wewnątrzgałkowe zmienia się w ciągu doby zazwyczaj najwyższe jest rano natomiast zdarzają się przypadki odwrotne. W ciągu doby wahania ciśnień wynoszą od 2-5mmHg. U pacjentów z jaskra dąży się do jak najmniejszych wahań ciśnienia wewnątrzgałkowego.

Tak, aktualnie dostępnych jest kilka metod laserowego leczenie jaskry. Dostępne metody laserowego leczenia to: selektywna laserowa trabekuloplastyka(SLT), trabekuloplastyka laserem argonowym(ALT), mikropulsowa laserowa trabekuloplastyka(MLT),  irydotomia laserem Nd:YAG. Wybór metody zależy od typu jaskry i stanu klinicznego pacjenta.

Nie, metody laserowego leczenia jaskry są całkowicie bezbolesne.

Przede wszystkim lekarz wykonuje pełne badanie okulistyczne z badaniem ciśnienia wewnątrzgałkowego, gonioskopie ( ocenia kąt przesączania) oraz ocenia dno oka, a w szczególności tarczę nerwu wzrokowego. Poza tym w diagnostyce jaskry wykonuje się badanie pola widzenia, badanie grubości włókien nerwowych siatkówki oraz komórek zwojowych siatkówki.

Tak najczęściej wykonywanym chirurgicznym zabiegiem jest trabekulektomia . Zabieg polega na  wycięciu fragmentu beleczkowania wraz z kanałem Schlemma i wytworzeniu drogi odpływu cieczy wodnistej łączącej komorę przednią oka z przestrzenią podspojówkową. Zabieg jest obciążony wieloma powikłaniami, a wskazania do niego są ograniczone.

Call Now Button