AMD

Leczenie AMD – Zwyrodnienia Plamki Żółtej

Kwalifikacja do programu lekowego NFZ

Objawy plamki żółtej

Początkowo choroba to przez wiele lat może nie dawać objawów. Postępuje w różnym tempie i może prowadzić do całkowitej utraty wzroku. Degeneracja plamki żółtej nie musi się rozwijać w obu gałkach ocznych jednocześnie. Pewne objawy są jednak typowe dla AMD.

Należą do nich:

• widzenie prostych linii jako linii falistych lub zniekształconych;
• postępujące trudności w czytaniu lub precyzyjnych czynnościach;
• zniekształcony obraz, kłopoty z rozpoznawaniem twarzy;
• ciemna plama w centrum polu widzenia;
• gorsze widzenie w nocy;
• gorsze rozpoznawanie barw;
• w ekstremalnym przypadku utrata widzenia centralnego.

Przyczyny plamki żółtej

Przyczyny powstawania AMD są nadal nieznane. Największą rolę odgrywa wiek: choroba ta dotyczy 5-10% osób w wieku 65-75 lat i 20-30% osób w wieku ponad 75 lat. Innymi czynnikami ryzyka są: płeć żeńska, rasa biała, występowanie AMD w rodzinie, schorzenia układu sercowo-naczyniowego (np. nadciśnienie tętnicze), palenie papierosów, wieloletnie narażenie na intensywne światło oraz niedobór przeciwutleniaczy (witaminy C, witaminy E, beta-karotenu, selenu). Jeżeli w jednym oku rozwinie się zwyrodnienie plamki związane z wiekiem, ryzyko powstania zmian w drugim oku jest zwiększone.

Diagnostyka plamki żółtej

Najważniejszą metodą stosowaną w diagnostyce jest podstawowe badanie okulistyczne obejmujące badanie ostrości widzenia oraz ocenę dna oka przez lekarza okulistę. Konieczne są również badania dodatkowe takie jak OCT (tomografia optyczna oka) i angiografię fluoresceinową – badanie dna oka po podaniu kontrastu. Można kontrolować rozwój AMD poprzez regularne wykonywanie Testu Amslera. Jest to samodzielny, szybki test, który pomaga ocenić czy plamka funkcjonuje prawidłowo. Aby go przeprowadzić należy przygotować planszę, na której znajdują się jednakowej grubości proste linie tworzące kratkę, a w centralnym punkcie planszy czarna kropka. Następnie należy:

• założyć okulary do czytania (jeśli się z nich korzysta);
• zasłonić jedno oko;
• z odległości ok. 30cm spojrzeć na planszę, wpatrując się w kropkę;
• ocenić czy wszystkie linie są liniami prostymi oraz czy wszystkie kwadraty mają ten sam rozmiar;
• wykonać test dla drugiego oka.

Jeśli widać nieprawidłowości obrazu w postaci krzywych, falistych, rozmazanych linii lub nierównych kwadratów należy szybko zgłosić się do okulisty.

Leczenie zwyrodnienia plamki żółtej AMD

Istnieją dwie postaci zwyrodnienia plamki żółtej: tak zwana sucha i wysiękowa. Sucha postać choroby występuje u ok. 80-90% chorych. Polega ona na pojawianiu się pod siatkówką złogów (druzów), które pogarszają ostrość widzenia. Ta odmiana rozwija się wolniej i powoduje mniejsze uszkodzenia. Czasami forma sucha może przejść w wysiękową.

Dużo poważniejsze konsekwencje związane są z forma wysiękowa AMD. Uważa się, że rozwój nowych naczyń jest stymulowany przez VEGF (czynnik wzrostu śródbłonka naczyń).

Pogorszenie wzroku w tym przypadku może postępować gwałtownie. W jej przebiegu dochodzi do tworzenia się dodatkowych, nieprawidłowych naczyń krwionośnych. Niestety, nowe naczynia są niepełnowartościowe i łatwo ulegają uszkodzeniu, powodując krwawienia i uszkodzenia otaczających tkanek.

W konsekwencji powstaje blizna, co prowadzi do utraty widzenia centralnego. Uważa się, że rozwój nowych naczyń jest stymulowany przez VEGF (czynnik wzrostu śródbłonka naczyń), dlatego obecne sposoby leczenia polegają na blokowaniu VEGF przez co hamują rozwój nieprawidłowych naczyń krwionośnych i rozwój choroby.

Dlatego w wybranych przypadkach wysiękowego zwyrodnienia plamki żółtej stosuje się iniekcje wewnątrzgałkowe leków, tzw. anty-VEGF (np. ranibizumab, bevacizumab). W chwili obecnej pacjenci z AMD mogą być leczeni w ramach programu lekowego NFZ (leczenie zwyrodnienia plamki żółtej).

Profilaktyka AMD

Warto zażywać preparaty z luteiną, witaminami (głównie A, E i C) oraz pierwiastkami (np. z selenem i cynkiem). Kontrolować wzrok testem Amslera. Należy stosować dietę bogatą w kwasy omega3 oraz warzywa i owoce. Nie należy zapominać o ochronie oczu przed promieniowaniem UV. Wskazane jest bezwzględne zaprzestanie palenia papierosów.

Uwaga!
Materiały zawarte na stronie mają jedynie charakter informacyjny i należy pamiętać, że nie zastąpią wizyty u specjalisty.