Jak zbudowane jest oko?
Narząd wzroku człowieka zbudowany jest z oczu oraz narządów dodatkowych, które znajdują się w jego sąsiedztwie. Oko połączone jest z ośrodkowym układem nerwowym przez nerw wzrokowy, który przesyła bodźce do mózgu. Narządy dodatkowych to: powieki, gruczoł łzowy, spojówka oraz mięśnie okoruchowe. Oczodół, w którym te elementy się znajdują wypełniony jest ciałem tłuszczowym. Ściana gałki ocznej zbudowana jest z trzech warstw. Pierwsza warstwa od zewnątrz nazywa się twardówką. Jest to wytrzymała błona zbudowana w większości z tkanki włóknistej. Do jej zadań należy ochrona przed czynnikami zewnętrznymi oraz utrzymywanie kulistego kształtu oka. Z przodu twardówka przechodzi w rogówkę, która jest przezroczysta. Swoim wyglądem przypomina wypukłe szkiełko.
Przez rogówkę widzimy tęczówkę. Jest najbardziej z przodu położoną częścią błony naczyniowej. Ma ona kształt barwnego krążka. Barwa tęczówki zależy od ilości zawartego w niej barwnika. Jeśli jest go bardzo dużo tęczówka przybiera kolor brązowy, jeśli bardzo mało – niebieski.
Tęczówka w swojej budowie zawiera mięśnie: zwieracz i rozwieracz powodujące zmianę wielkość źrenicy w zależności od natężenia światła. Źrenica działa jak przesłona w aparacie fotograficznym i od jej wielkości uzależniona jest ilość światła która dostaje się do wnętrza oka.
Warstwa środkowa oka nosi nazwę błony naczyniowej. Wyróżnia się w niej trzy części. Największa część tylna jest utworzona przez naczyniówkę. Jej główną funkcją jest odżywianie zewnętrznych warstw siatkówki. Część środkowa to ciało rzęskowe. Ma ono charakterystyczny kształt trójkąta, z wyrostkami rzęskowymi skierowanymi ku wnętrzu gałki ocznej.
Do wyrostków przyczepiają się drobne więzadełka, na których zawieszona jest soczewka. We wnętrzu ciała rzęskowego znajduje się mięsień rzęskowy napinający lub rozluźniający więzadełka przez co wpływa na akomodację (czyli proces zmiany ogniskowej soczewki). Ponadto ciało rzęskowe wytwarza ciecz wodnistą gałki ocznej. Ciecz ta wypełnia tylną oraz przednią komorę oka i odżywia struktury, które nie posiadają własnego unaczynienia: soczewkę i rogówkę.
Od środka gałkę oczną pokrywa siatkówka. Utworzona jest z włókien nerwu wzrokowego oraz komórek światłoczułych, zwanych fotoreceptorami. Wyróżniamy dwa rodzaje fotoreceptorów: czopki wrażliwe na barwę i kształt oraz pręciki wrażliwe na natężenie światła i ruch. W biegunie tylnym oka w centrum siatkówki znajduje się plamka żółta – największe skupisko czopków. Struktura ta odpowiedzialna jest za widzenie centralne, widzenie szczegółów, czytanie.
Komórki – czopki i pręciki – przetwarzają promienie świetlne zogniskowane na siatkówce na sygnał nerwowy, który dalej drogą włókien nerwowych nerwu wzrokowego prowadzony jest do odpowiednich ośrodków w mózgu.
Włókna nerwowe z całej siatkówki gromadzą się w tylnym biegunie, w miejscu zwanym tarczą nerwu wzrokowego, z którego dalej wychodzą z gałki ocznej i tworzą nerw wzrokowy. Tarcza nerwu wzrokowego pozbawiona jest fotoreceptorów – w tym miejscu oko nie jest wrażliwe na światło i tworzy „plamę ślepą” w polu widzenia.
Wnętrze gałki ocznej wypełnione jest, oprócz cieczy wodnistej, przez soczewkę oraz ciało szkliste. Soczewka jest strukturą przezroczystą, silnie załamującą światło o kształcie dwuwypukłym. Od przodu przylega do tęczówki i źrenicy, z tyłu do ciała szklistego. Soczewka zbudowana jest z centralnego jądra oraz obwodowej kory. Z wiekiem struktury soczewki twardnieją, mętnieją, przybierają barwę żółtawą a następnie brunatną. Schorzenie to nazywane jest zaćmą.
Ciało szkliste to galaretowata masa, również przezroczysta. Jest położone za soczewką i wypełnia większość, bo aż 80% gałki ocznej. Razem z cieczą wodnistą odpowiada za utrzymanie odpowiedniego ciśnienia wewnątrzgałkowego, odżywianie oraz za prawidłowe funkcjonowanie oka jako układu optycznego.
Leczenie chorób oczu Kraków
Od zewnątrz gałki oczne ochraniane są przez powieki. Są to ruchome fałdy skórno-mięśniowe. Górna i dolna powieka z boku, łącząc się, tworzą ostry kąt boczny. Przyśrodkowy kąt jest zaokrąglony i otacza małą przestrzeń, zwaną jeziorkiem łzowym, w którym znajduje się mięsko łzowe. Na brzegach powiek górnej i dolnej w okolicy kąta przyśrodkowego znajdują się punkty łzowe rozpoczynające drogi odprowadzające łzy do woreczka łzowego, a dalej do jamy nosowej.
Lekarz Okulista Małopolskie
Spojówka to delikatna błona śluzowa pokrywająca wewnątrz powieki oraz gałkę oczną. Przestrzeń ograniczona przez spojówkę nosi nazwę worka spojówkowego. Worek spojówkowy i powierzchnia gałki ocznej nawilżana jest łzami. Produkowane są one przez gruczoł łzowy, leżący na górno – bocznej ścianie oczodołu. Łzy wydzielane są do górnego sklepienia spojówki. Dzięki mruganiu rozprowadzane są po rogówce i spływają do dolnego sklepienia spojówki. Dalej płyną w kierunku przyśrodkowego kąta oka do jeziorka łzowego i punktów łzowych.
—
Chirurg Okulista Kraków